Ana Fark - Amiloz ve Amilopektin

Nişasta, bitkilerde depo karbonhidratı olarak bulunabilen renksiz ve kokusuz katı bir maddedir. Nişasta bir polisakkarittir. Birkaç glikoz monomerinden oluşur. Bu glikoz molekülleri, polisakkarit oluşturmak için glikozidik bağlarla birbirine bağlanır. Nişasta, amiloz ve amilopektin olarak bilinen iki tip molekülden oluşur. Amiloz molekülleri, doğrusal bir şekilde düzenlenmiş birkaç glikoz biriminden oluşur. Amilopektin, dallanmış bir şekilde düzenlenmiş birkaç glikoz biriminden oluşur. Bu, nişastada bulunan amiloz ve amilopektin molekülleri arasındaki temel farktır.

Kapsanan Kilit Alanlar

1. Amiloz Nedir? - Tanım, Oluşum ve Reaksiyonlar 2. Amilopektin Nedir? - Tanım, Oluşum ve Reaksiyonlar 3. Amiloz ve Amilopektin Arasındaki Benzerlikler Nelerdir? - Ortak Özelliklerin Anahatları 4. Amiloz ve Amilopektin Arasındaki Fark Nedir? – Temel Farklılıkların Karşılaştırılması

Anahtar Terimler: Amilopektin, Amiloz, Glikozidik Bağlar, Glikoz, Monosakkarit, Polisakkarit, Nişasta

Amiloz nedir

Amiloz, D-glukoz birimlerinin düz zincirli bir polimeridir. Birkaç monosakkarit biriminden oluşan bir polisakkarittir. Amiloz oluşumunda yer alan monosakkarit, D-glukozdur. Bu nedenle, amiloz bir polimer olarak kabul edilir.

Nişasta içeriğinin %20-25'i amilozdur. Glikoz monomerleri arasında bulunan kimyasal bağ tipine a 1-4 glikozidik bağ denir. Bunun nedeni, bir glikoz molekülünün ilk karbonuna bağlı OH grubunun, amiloz oluşumunda başka bir glikoz molekülünün dördüncü karbonuna bağlı bir H atomu ile birlikte çıkarılmasıdır. Çıkarılan OH grubu ve H atomu birlikte bir su molekülü oluşturduğundan, bu bir yoğuşma reaksiyonu olarak bilinir.

Şekil 1: Amiloz 3D Projeksiyonu

Nişastaya iyot çözeltisi ilave edildiğinde koyu mavi/siyah renge dönüşür. Bu renk değişikliği, amilopektin ile birlikte nişastada bulunan amiloz tarafından verilir. Amiloz suda amilopektinden daha fazla çözünür. Amiloz, α amilaz ve β amilaz gibi enzimler tarafından glikoz birimlerine hidrolize edilebilir.

Amilopektin Nedir?

Amilopektin, D-glukoz birimlerinin dallı zincirli bir polimeridir. Monosakkaritlerden oluşan bir polisakkarittir. Monosakkaritler, D-glikoz molekülleridir. Nişasta, amilopektinin yaklaşık %80'ini içerir.

Amilopektin molekülleri, a 1-4 glikozidik bağlantılar ve a 1-6 glikozidik bağlantılar yoluyla birbirine bağlanan glikoz birimlerinden oluşur. Bu a 1-6 glikozidik bağlantılar, amilopektinin dallı yapısına neden olur. Burada, glikoz molekülleri, dördüncü karbon atomunun yanı sıra altıncı karbon atomu aracılığıyla birbirine bağlanır.

Şekil 2: Amilopektinde Dallanma

Amilopektinin iyot çözeltisi eklendiğinde verdiği renk değişimi kırmızımsı kahverengidir. α amilaz ve β amilaz enzimlerinin varlığında α 1-4 glikozidik bağlantılar hidrolize edilebilir ancak α 1-6 glikosidik bağlar hidrolize edilemez.

Amilopektin suda daha az çözünür. Ancak amilopektin, sıcak suda şişme ile çözünür. Soğuduğunda nişasta jeli veya macundan olabilir.

Amiloz ve Amilopektin Arasındaki Benzerlikler

Amiloz ve Amilopektin Arasındaki Fark

Tanım

Amiloz: Amiloz, D-glukoz birimlerinin düz zincirli bir polimeridir.

amilopektin: Amilopektin, D-glukoz birimlerinin dallı zincirli bir polimeridir.

Nişastadaki Yüzde

Amiloz: Nişastadaki amiloz içeriği yaklaşık %20'dir.

amilopektin: Nişastadaki amilopektin içeriği yaklaşık %80'dir.

Yapı

Amiloz: Amiloz düz zincirli bir yapıdır.

amilopektin: Amilopektin dallı bir yapıdır.

Glikozidik Bağlar

Amiloz: Amiloz, α 1-4 glikozidik bağlantılara sahiptir.

amilopektin: Amilopektin, a 1-4 glikozidik bağlara ve a 1-6 glikozidik bağlara sahiptir.

Sudaki çözünürlük

Amiloz: Amiloz suda daha az çözünür.

amilopektin: Amilopektin suda daha fazla çözünür.

İyot ile Renk Değişimi

Amiloz: Amiloz, iyot çözeltisi eklendiğinde koyu mavi/siyah bir renk verir.

amilopektin: Amilopektin, iyot çözeltisi eklendiğinde kırmızımsı kahverengi bir renk verir.

Enzimlerle Hidroliz

Amiloz: Amiloz, α amilaz ve β amilaz enzimleri ile tamamen hidrolize edilebilir.

amilopektin: Amilopektin, α amilaz ve β amilaz enzimleri ile tamamen hidrolize edilemez.

Jel Oluşumu

Amiloz: Amiloz, sıcak su eklendiğinde jel oluşturmaz.

amilopektin: Amilopektin, sıcak su eklendiğinde bir jel oluşturur.

Çözüm

Amiloz ve amilopektin, nişasta granüllerinde bulunabilen iki tip polisakkarittir. Hem yapısal hem de kimyasal farklılıklara ve benzerliklere sahiptirler. Amiloz ve amilopektin arasındaki temel fark, amilozun düz zincirli bir polimer olması, amilopektin ise dallı zincirli bir polimer olmasıdır.

Referanslar:

1. “Amiloz: Yapı, Formül ve İşlev.” Study.com, Buradan ulaşabilirsiniz. Erişim tarihi: 27 Eylül 2017.2. "14.7: Polisakkaritler." Kimya LibreTexts, Libretexts, 14 Ekim 2016, Buradan ulaşabilirsiniz. 27 Eylül 2017'de erişildi.

Görünüm inceliği:

1. “Amiloz 3Dprojection.corrected” Glikoform ile – Commons Wikimedia2 aracılığıyla kendi çalışmanız (Public Domain). “Amilopektin Sessel” NEUROtiker'den - Commons Wikimedia aracılığıyla kendi eseriniz (Public Domain)