Ana Fark - Otozomal ve X'e Bağlı

Otozomal ve X'e bağlı, belirli bir genetik özelliğin bir nesilden diğerine mirasını tanımlayan iki tür kalıtım modelidir. NS asıl fark otozomal ve X'e bağlı arasındaki otozomal kalıtım, otozomdaki genler tarafından belirlenen özelliklerin kalıtımı iken, X'e bağlı kalıtım, cinsiyet kromozomlarından birindeki genler tarafından belirlenen özelliklerin kalıtımıdır.. Genel olarak genler, her biri bir ebeveynden miras alınan çiftler halinde gelir. Aleller, genlerin değişken formlarıdır. Baskın aleller, çekinik alellere üstün gelir.

Kapsanan Kilit Alanlar

1. Otozomal Kalıtım Nedir? - Tanım, Türler, Örnekler 2. X'e Bağlı Kalıtım Nedir? - Tanım, Türler, Örnekler 3. Otozomal ve X'e Bağlı Kalıtım Arasındaki Benzerlikler Nelerdir? - Ortak Özelliklerin Anahatları 4. Otozomal ve X'e Bağlı Kalıtım Arasındaki Fark Nedir? – Temel Farklılıkların Karşılaştırılması

Anahtar Terimler: Otozomal Kalıtım, Otozomal Baskın Kalıtım, Otozomal Çekinik Kalıtım, Kalıtım Modelleri, Mutasyon, Tek Gen Bozuklukları, X'e Bağlı Kalıtım, X'e Bağlı Baskın Kalıtım, X'e Bağlı Çekinik Kalıtım

Otozomal Kalıtım Nedir?

Otozomal kalıtım, özelliklerin aktarımının otozomdaki genlere bağlı olduğu bir kalıtım modelini ifade eder. Otozomal kalıtımın iki türü otozomal dominant ve otozomal resesiftir.

Otozomal Baskın Kalıtım

Mutasyona uğramış bir genin tek bir kopyasının bulunması veya hastalıklı bir alelin etkilenmiş bir ebeveynden kalıtılması, belirli bir bireyin otozomal dominant özelliklerden etkilenmesi için yeterlidir. Otozomal baskın özellikler ebeveynlerden yavrulara aktarıldığı için otozomal kalıtım olarak da adlandırılır. dikey miras. Hem erkek hem de dişi yavruların otozomal dominant özellikleri kalıtım yoluyla alma olasılığı eşittir. Erkekten erkeğe geçiş, otozomal dominant kalıtımda da gözlemlenebilir, çünkü özelliğin ifadesi için tek bir mutasyona uğramış alel yeterlidir. Huntington hastalığı, Marfan sendromu ve miyotonik müsküler distrofi, otozomal dominant kalıtımın örnekleridir. Otozomal dominant kalıtım, şekil l'de gösterilmektedir.

Şekil 1: Otozomal Baskın Kalıtım

Otozomal Çekinik Kalıtım

Her iki gen kopyası da otozomal çekinik kalıtımda mutasyona uğrar. Mutasyona uğramış her gen, özellik için taşıyıcı görevi gören bir ebeveynden miras alınabilir. Kistik fibroz ve orak hücreli anemi, otozomal çekinik kalıtımın iki örneğidir.

X'e Bağlı Kalıtım Nedir?

X'e bağlı kalıtım, özelliklerin aktarımının cinsiyet kromozomlarındaki genlere bağlı olduğu bir kalıtım modelini ifade eder. İki tür X'e bağlı kalıtım, X'e bağlı baskın kalıtım ve X'e bağlı çekinik kalıtımdır.

X'e Bağlı Çekinik Kalıtım

X kromozomunun genlerindeki mutasyon, X'e bağlı resesif bozukluklara neden olur. Dişilerde iki X kromozomu, erkeklerde ise X ve Y kromozomları bulunur. Dişilerde hastalıktan etkilenmesi için her iki X kromozomunun da mutasyona sahip olması gerekir. Erkeklerde mutasyon, X kromozomlarında meydana gelmelidir. Dişilerde mutasyona uğramış iki alel oluşma olasılığı daha az olduğu için çoğu kadın hastalıktan etkilenmez. Bununla birlikte, çoğu erkek, tek bir X kromozomuna sahip oldukları için hastalıktan etkilenir. Ancak hastalığın erkekten erkeğe geçişi X'e bağlı çekinik kalıtımda belirlenemez. Hemofili, renk körlüğü ve Fabry hastalığı, X'e bağlı çekinik kalıtımın örnekleridir. X'e bağlı resesif kalıtım, şekil 2'de gösterilmektedir.

Şekil 2: X'e Bağlı Çekinik Kalıtım

X'e Bağlı Baskın Kalıtım

Cinsiyet kromozomlarından birindeki mutasyon, X'e bağlı baskın kalıtıma neden olur. X'e bağlı baskın kalıtımda, bireyin hastalıktan etkilenmesi için tek bir kromozomdaki mutasyon yeterlidir. X'e bağlı baskın bozuklukların çoğunda erkekler şiddetli semptomlar gösterir. X'e bağlı baskın kalıtımda erkekten erkeğe bulaşma gözlenmez. Frajil X sendromu, X'e bağlı baskın kalıtımın bir örneğidir.

Otozomal ve X'e Bağlı Kalıtım Arasındaki Benzerlikler

Otozomal ve X'e Bağlı Kalıtım Arasındaki Fark

Tanım

Otozomal: Otozomal kalıtım, özelliklerin aktarımının otozomdaki genlere bağlı olduğu bir kalıtım modelidir.

X bağlantılı: X'e bağlı kalıtım, özelliklerin aktarımının cinsiyet kromozomlarındaki genlere bağlı olduğu bir kalıtım modelidir.

Gen Türleri

Otozomal: Otozomal kalıtım, otozomdaki genlerin kalıtım modellerini tanımlar.

X bağlantılı: X'e bağlı kalıtım, cinsiyet kromozomlarından birindeki genlerin kalıtım modellerini tanımlar.

Miras Türü

Otozomal: Otozomal kalıtım, Mendel kalıtım kalıpları sergiler.

X bağlantılı: X'e bağlı kalıtım, çapraz kalıtım sergiler.

Alellerin Katkısı

Otozomal: Belirli bir genin her iki alleli de otozomal özelliğin kontrolünde rol oynar.

X bağlantılı: X kromozomundaki aleller genellikle X'e bağlı özelliğin belirlenmesinde rol oynar.

Cinsiyete Etkisi

Otozomal: Otozomal özellikler her iki cinsiyeti de eşit olarak etkiler.

X bağlantılı: X'e bağlı özellikler genellikle erkek bireyleri etkiler.

Türler

Otozomal: Otozomal dominant ve otozomal resesif, iki tür otozomal kalıtımdır.

X bağlantılı: X'e bağlı baskın ve X'e bağlı resesif, iki tür otozomal kalıtımdır.

Erkekten erkeğe İletim

Otozomal: Otozomal dominant kalıtımda erkekten erkeğe bulaşma görülür.

X bağlantılı: X'e bağlı baskın kalıtımda erkekten erkeğe bulaşma gözlenmez.

karmaşıklık

Otozomal: Otozomal kalıtımın nesiller içinde anlaşılması biraz zordur.

X bağlantılı: X'e bağlı kalıtımın nesiller içinde anlaşılması kolaydır.

Örnekler

Otozomal: Dul'un zirvesi ve Otostopçunun baş parmağı otozomal özelliklerdir.

X bağlantılı: Hemofili ve renk körlüğü X'e bağlı özelliklerdir.

Çözüm

Otozomal ve X'e bağlı, genlerin nesiller boyunca kalıtımını tanımlayan iki tür kalıtım modelidir. Otozomal kalıtım, otozomdaki genlerin kalıtımını tanımlar. X-çizgili kalıtım, cinsiyet kromozomlarından birindeki genleri tanımlar. Bu nedenle, otozomal ve X'e bağlı arasındaki temel fark, bu iki tür kalıtım modelinde yer alan genlerin türüdür.

Referans:

1. “Genetik bir durumun kalıtsal olmasının farklı yolları nelerdir? – Genetik Ana Sayfa Referansı.” ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi, Ulusal Sağlık Enstitüleri, Buradan ulaşabilirsiniz.

Görünüm inceliği:

1. “Otozomal dominant – tr” Etki Alanına göre – Commons Wikimedia aracılığıyla File:ABO system codominance.svg ve File:Autodominant.jpg (CC BY-SA 3.0) tabanlı kendi çalışma 2. “2928 X-bağlı Çekinik Kalıtım-yeni” OpenStax College tarafından – Anatomi ve Fizyoloji, Connexions Web sitesi. 19 Haziran 2013 (CC BY 3.0) Commons Wikimedia aracılığıyla