Ana Fark - Turgidity vs Flaccidity

Su moleküllerinin plazma zarından hücrenin içine ve dışına hareket ettiği mekanizma ozmoz olarak bilinir. İki tür ozmoz, endosmoz ve eksozmozdur. Endosmoz, suyun hücreye girdiği süreçtir. Öte yandan, eksozmoz, suyun hücreden dışarı hareketidir. Sitoplazmanın ve çevreleyen çözeltinin tonisitesi, su hareketinin yönünü belirler. Tonisite, iki çözeltinin su potansiyeli tarafından tanımlanan etkin ozmotik basınç gradyanıdır. Hipertonik, izotonik ve hipotonik, farklı tonisitelere neden olan üç tip çözümdür. Sertlik ve sarkıklık, tonisiteye bağlı olarak ortaya çıkan iki durumdur. NS asıl fark şişkinlik ve gevşeklik arasındaki şişkinlik, suyun hipotonik bir çözeltiye yerleştirildiğinde endosmoz yoluyla hücreye hareketinden kaynaklanırken, gevşeklik, suyun bir izotonik çözeltiye yerleştirildiğinde hem endosmoz hem de eksozmoz yoluyla hücreden dışarı hareketinden kaynaklanır..

Kapsanan Kilit Alanlar

1. Turjitlik Nedir? - Tanım, Mekanizma, Önem 2. Gevşeklik Nedir? - Tanım, Mekanizma, Önem 3. Kabarıklık ve Sarkıklık Arasındaki Benzerlikler Nelerdir? - Ortak Özelliklerin Anahatları 4. Kabarıklık ve Sarkıklık Arasındaki Fark Nedir? – Temel Farklılıkların Karşılaştırılması

Anahtar Terimler: Endosmoz, Eksozmoz, Hipertonik Çözüm, İzotonik Çözüm, Osmoz, Plazma Zarı, Tonisite

Turjitlik Nedir?

Turgidite, hücre içindeki yüksek sıvı içeriği nedeniyle şişmiş veya şişmiş olma durumunu ifade eder. Hücre, şişkinlik sırasında tamamen genişlemiş durumda. Bir hücre, sitoplazmanınkinden daha düşük çözünen konsantrasyonu içeren hipotonik bir çözeltiye yerleştirildiğinde, turjite oluşur. Burada su hücreye endosmoz yoluyla girer. Su basıncı, hücre zarını hücre duvarına doğru iten turgor basıncını üretir. Turjite bitki hücreleri için önemli bir faktördür. Stomaların açılıp kapanması, koruyucu hücrelerin şişkinliği ile belirlenir. Koruyucu hücreler şişkin durumdayken stomalar açılır. Stomaların şişkinliği tarafından sağlanan stomaların açılıp kapanması şekil 1'de gösterilmektedir.

Şekil 1: Stomanın Açılması ve Kapanması Açılan stoma (sol) Kapalı stoma (sağ)

Hücreler, şişkinlik nedeniyle tüy halinde büyür. Sporların ve tohumların dağılması, sporangia ve meyvelerdeki hücrelerin şişkinliği ile de meydana gelir. Çoğu su bitkisi, hücrelerin şişkinliği nedeniyle sertlik kazanır. Bu nedenle, turjite bitkilere mekanik destek sağlar. Çimlenme, embriyodaki hücrelerin şişkinliğinden dolayı da meydana gelir. Böylece embriyo tohumdan çıkar ve çimlenmeyi azaltır. Besin çözeltileri, şişkinlik nedeniyle bir hücreden diğerine hareket eder. Bu nedenle, bitkileri solmaktan kurtarmak için turjite önemlidir.

Gevşeklik nedir

Gevşeklik, plazma zarının hücre duvarına doğru itilmediği, şişkinlik ve plazmoliz arasındaki durumu ifade eder. Turgid bir hücre izotonik bir çözeltiye yerleştirildiğinde ortaya çıkar. Hücre içindeki su potansiyeli, çevreleyen çözeltiden daha yüksek olduğundan, sitoplazmadan gelen su molekülleri, eksozmoz yoluyla hücre dışına çıkar. Bu, turgor basıncını bir dereceye kadar azaltır. Suyun hareketi, plazma zarının her iki tarafındaki su potansiyeli eşitlenene kadar devam eder. Bu nedenle, bir hücrenin sarkık durumunda, plazma zarı boyunca net su hareketi yoktur. Hem endosmoz hem de ekzosmoz aynı oranda gerçekleşir. Bir bitki hücresinin plazmolize, sarkık ve şişkin halleri şekil 2'de gösterilmiştir.

Şekil 2: Bir Bitki Hücresinin Plazmolize, Sarkık ve Sert Halleri

Daha aşırı gevşeklik durumu, hücreler hipertonik bir çözeltiye yerleştirildiğinde sitoplazmadan su moleküllerinin sürekli salınımının meydana geldiği plazmoliz olarak bilinir.

Sertlik ve Sarkıklık Arasındaki Benzerlikler

Kabarıklık ve Sarkıklık Arasındaki Fark

Tanım

Kabarıklık: Turgidite, hücre içindeki yüksek sıvı içeriği nedeniyle şişmiş veya şişmiş olma durumunu ifade eder.

gevşeklik: Gevşeklik, plazma zarının hücre duvarına doğru itilmediği, şişkinlik ve plazmoliz arasındaki durumu ifade eder.

Çözüm Türü

Kabarıklık: Turjite, hücreler hipotonik bir çözeltiye yerleştirildiğinde ortaya çıkar.

gevşeklik: Gevşeklik, hücreler izotonik bir çözeltiye yerleştirildiğinde meydana gelir.

Osmoz Türü

Kabarıklık: Turjite endosmozdan kaynaklanır.

gevşeklik: Sarkıklığa hem endosmoz hem de eksozmoz neden olur.

Su Hareketi

Kabarıklık: Turjitlik, suyun hücre içine hareket etmesinden kaynaklanır.

gevşeklik: Sarkıklık, suyun hücre dışına hareketinden kaynaklanır.

Suyun Net Hareketi

Kabarıklık: Şişkinlikte hücreye daha fazla su girmez.

gevşeklik: Gevşeklikte net su hareketi olmaz. Endosmoz ve exosmosis oranı eşittir.

Su potansiyeli

Kabarıklık: Turgidite, bir hücrede meydana gelebilecek en yüksek su potansiyeline sahiptir.

gevşeklik: Gevşeklik, şişkinlikten daha az su potansiyeline sahiptir.

Hücre zarı

Kabarıklık: Plazma zarı, şişkinlik tarafından hücre duvarına doğru itilir.

gevşeklik: Plazma zarı gevşeklikte hücre duvarına sıkıca bastırılmaz.

Çözüm

Turjite ve gevşeklik, su moleküllerinin sitoplazma ve plazma zarı boyunca çevreleyen çözeltiler arasındaki farklı hareketinden kaynaklanan bir hücrenin iki durumudur. Turjite, hücreler hipotonik solüsyonlara yerleştirildiğinde endosmoz ile oluşur. Öte yandan, hücreler izotonik çözeltilere yerleştirildiğinde gevşeklik meydana gelir. Sitoplazmanın su potansiyeli, gevşeklikte çevreleyen çözeltilerinkine eşittir. Bu nedenle, net su hareketi olmaz. Şişkinlik ve gevşeklik arasındaki temel fark, sitoplazma içindeki su potansiyelidir.

Referans:

1. “Kabalık: Tanımı ve Önemi.” QS Study, 21 Ağustos 2017, Buradan ulaşabilirsiniz. 2. “Gevşeklik.” Flaccidity – Biology As Poetry, Buradan ulaşabilirsiniz.

Görünüm inceliği:

1. "Stomalar açık ve kapalı etiketsiz" domdomegg tarafından - Commons WikmediaWikmedia aracılığıyla kendi çalışması (CC BY 4.0) 2. "Bitki hücreleri diyagramındaki turgor basıncı" Commons Wikimedia aracılığıyla LadyofHats (Public Domain) tarafından